Een emotie is een reactie van het lichaam dat zich via de zintuigen uit. Zien, horen, ruiken, proeven en voelen. Een emotie komt voort uit een opgeslagen herinnering.
Bij alles wat we meemaken in het leven worden emoties gekoppeld en opgeslagen in de hersenen. Emoties kunnen plotseling optreden of tijdens een bepaalde situatie geuit worden. Denk aan blijdschap, verdriet, angst, vreugde, verliefdheid, opgewonden zijn etcetera.
Bij emotionele gezondheid voelen deze gevoelens als normaal. Als je met de negatieve gevoelens moeite hebt, of ze worden erger, dan spreek je van een onbalans van deze pijler.
Het lichaam lijkt heel veel op een machine. Net als een machine zijn we samengesteld uit bewegende delen, denk bij de mens aan organen, botten, huid, haar, spieren, zenuwen, hormonen en ons brein. Net als bij alle machine’s is het lichaam door de tijd heen aan slijtage onderhevig. Het is daarom belangrijk om goed voor ons lichaam te zorgen, en om het goed te onderhouden.
Bij lichamelijke gezondheid voel je je fit, en gaat eigenlijk alles vanzelf. Zodra je pijntjes,
blessures en andere ongemakken gaat krijgen spreek je van een onbalans van deze pijler.
De psyche bepaalt hoe je tegen het leven aankijkt. Bewuste en onbewuste belevingen die in je hoofd omgaan kunnen een verklaring zijn voor je eigen gedrag. De psyche is het denken, voelen en willen van de mens. Bij psychische gezondheid gaat het erom of je je in veel situaties staande kan houden.
Optimisme, doorzettingsvermogen , hoop, liefde, zelfvertrouwen etcetera dragen bij aan psychische gezondheid en welbevinden.
Krijgen de negatieve aspecten zoals, angststoornissen , depressie, opgeven, haat, nativiteit , lui zijn etcetera de overhand dan spreek je van een onbalans van deze pijler.
Een omgeving doet veel voor een mens. Er zijn verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op jouw omgeving. Denk aan: familie, gezin, vrienden, collega’s, maar ook woonlocatie,school, werk,religie, geld, veiligheid en de beschikbare voorzieningen die er op dat moment zijn zijn van invloed.
We spreken van omgevingsgezondheid als jij levensgeluk ervaart. Elk persoon heeft zo zijn eigen wensen voor een prettige omgeving.
Zodra de omgeving niet voldoet aan jouw normen, dan kan je vervelende gevoelens of andere klachten ervaren, je spreekt dan van een onbalans van deze pijler.
Spirituele gezondheid staat voor innerlijke verrijking. Ieder mens kent een diep innerlijk verlangen naar groei en zelf inzicht. Dit betekent terug gaan naar je eigen bron, je bewust worden van wie je bent en wat de essentie van het leven is.
Met bewustwording wordt bedoeld dat je in het hier en nu leeft, dat je in staat bent om vanuit je intuïtie, ook wel onderbuik gevoel, keuzes te maken. Veel mensen zijn dit gevoel grotendeels kwijtgeraakt of negeren het.
Als je spiritueel gezond bent sta je bewust en zelfverzekerd in het leven. Je weet wat je talenten zijn, en met deze wetenschap bepaal jij je eigen route naar vrijheid.
We spreken van een onbalans op deze pijler, als je het gevoel hebt dat je geleefd wordt.
De klacht "prikkelbaar" verwijst naar een verhoogde gevoeligheid of irritatie, zowel fysiek als emotioneel. Het is een veelvoorkomende klacht die vaak samenhangt met stressvolle omstandigheden, fysieke aandoeningen, of mentale belasting. Prikkelbaarheid is een veelvoorkomend verschijnsel: Veel mensen hebben wel eens last van prikkelbaarheid, vooral in periodes van stress of vermoeidheid.
Prikkelbaarheid kan zich op verschillende manieren uiten en heeft uiteenlopende oorzaken.
Uitingen van prikkelbaarheid:
Emotioneel:
Fysiek:
Gedragsmatig:
Er zijn verschillende manieren om met prikkelbaarheid om te gaan: Denk aan ontspanningsoefeningen, voldoende slaap, een gezond voedingspatroon en regelmatig bewegen.
Wanneer is het verstandig om hulp te zoeken?
Als prikkelbaarheid je dagelijks leven aanzienlijk belemmert en je je hier zorgen over maakt, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Een therapeut kan je helpen om de onderliggende oorzaken van je prikkelbaarheid te begrijpen en je passende copingstrategieën aan te leren.
Prikkelbaarheid bij kinderen?
Prikkelbaarheid betekent dat je kind snel boos, verdrietig of geïrriteerd wordt, ook om kleine dingen. Dit kan tijdelijk zijn, maar soms komt het vaker voor. Het is een signaal dat je kind ergens last van heeft, bijvoorbeeld van vermoeidheid, spanning, of iets in de omgeving.
Hoe herken je prikkelbaarheid?
Kinderen die prikkelbaar zijn, kunnen zich op verschillende manieren gedragen:
Wat kan prikkelbaarheid bij kinderen veroorzaken?
Hoe kun je je kind helpen?
Zorg voor rust en regelmaat: Een vast dagritme, genoeg slaap, en pauzes tussendoor helpen vaak al veel.
Vraag wat er speelt: Misschien heeft je kind iets meegemaakt dat hen dwarszit. Stel open vragen en luister rustig.
Houd een oog op basisbehoeften: Let erop dat je kind regelmatig eet en drinkt, en niet te veel tijd achter een scherm doorbrengt.
Creëer een rustige omgeving: Verminder harde geluiden en drukke activiteiten als je merkt dat je kind overprikkeld is.
Geef woorden aan gevoelens: Help je kind te begrijpen wat ze voelen, bijvoorbeeld: “Ik zie dat je boos bent. Kun je vertellen wat er aan de hand is?”
Wanneer hulp zoeken?
Prikkelbaarheid is meestal iets tijdelijks, maar neem contact op met een huisarts of specialist als:
Je kind heel vaak of lang prikkelbaar is.
Het invloed heeft op school, thuis, of hun vriendschappen.
Je denkt dat er meer aan de hand is, zoals angst of verdriet.
Oververmoeidheid verstoort de balans in het zenuwstelsel, waardoor je hersenen prikkels minder goed kunnen verwerken. Dit maakt mensen gevoeliger voor kleine irritaties en zorgt ervoor dat emoties sneller en heftiger opkomen. Daarnaast leidt een gebrek aan slaap tot verminderde concentratie en frustratie, wat prikkelbaarheid versterkt.
Ga naar OververmoeidheidHormonale schommelingen, zoals tijdens de menstruatie, zwangerschap of menopauze, beïnvloeden de aanmaak van neurotransmitters in de hersenen, zoals serotonine, die het humeur reguleren. Dit kan leiden tot meer gevoeligheid voor stress en emoties, waardoor prikkelbaarheid toeneemt. Daarnaast kunnen lichamelijke klachten zoals vermoeidheid of pijn door hormonale veranderingen de irritatie versterken.
Ga naar Hormonale klachtenHormonale schommelingen, zoals tijdens de menstruatie, zwangerschap of menopauze, beïnvloeden de aanmaak van neurotransmitters in de hersenen, zoals serotonine, die het humeur reguleren. Dit kan leiden tot meer gevoeligheid voor stress en emoties, waardoor prikkelbaarheid toeneemt. Daarnaast kunnen lichamelijke klachten zoals vermoeidheid of pijn door hormonale veranderingen de irritatie versterken.
Ga naar Hormonale schommelingenStress activeert het lichaam’s vecht- of vluchtreactie, waardoor het zenuwstelsel overbelast raakt. Dit verhoogt de gevoeligheid voor prikkels, waardoor je sneller geïrriteerd raakt. Langdurige stress kan ook de balans in hormonen en neurotransmitters verstoren, wat prikkelbaarheid verder vergroot.
Ga naar StressAngst activeert de “vecht- of vluchtreactie” in het lichaam, wat leidt tot verhoogde spanning en een gevoel van dreiging. Dit maakt het moeilijker om rustig te blijven, zelfs bij kleine irritaties, waardoor prikkelbaarheid toeneemt. Bovendien verstoort angst de emotionele regulatie, wat het moeilijker maakt om met stressvolle situaties om te gaan.
Ga naar AngstVoedingsproblemen, zoals een laag bloedsuikergehalte of tekorten aan belangrijke vitaminen en mineralen, kunnen het energiepeil verlagen en de stemming beïnvloeden. Dit maakt het moeilijker om emoties te reguleren, wat leidt tot prikkelbaarheid. Een onevenwichtig dieet, bijvoorbeeld te veel suiker of cafeïne, kan de stemming ook snel laten schommelen en stress veroorzaken.
Ga naar Ongezonde leefstijlPijn, vooral chronische pijn, kan het zenuwstelsel overbelasten en het moeilijk maken om emoties onder controle te houden. De constante fysieke ongemakken verhogen de spanning in het lichaam, wat leidt tot frustratie en irritatie. Hierdoor wordt de tolerantie voor stressvolle situaties lager, waardoor prikkelbaarheid vaak toeneemt.
Ga naar PijnEen ongezonde leefstijl, zoals gebrek aan lichaamsbeweging, slechte voeding en onvoldoende slaap, verstoort het evenwicht van het lichaam en de geest. Dit kan leiden tot verhoogde stress, vermoeidheid en hormonale schommelingen, wat prikkelbaarheid bevordert. Bovendien kan een ongezonde leefstijl het vermogen om met emoties om te gaan verminderen, waardoor de tolerantie voor frustraties afneemt.
Ga naar Ongezonde leefstijlMedicijngebruik: Sommige medicijnen kunnen als bijwerking hebben dat je prikkelbaar wordt.
Ga naar Bijwerkingen medicijnenOnzekerheid kan leiden tot constante zelftwijfel en angst over sociale interacties of prestaties, wat verhoogde stress veroorzaakt. Deze innerlijke spanning maakt het moeilijk om kalm te blijven in stressvolle situaties, wat de kans op prikkelbaarheid vergroot. Onzekerheid kan ook gevoelens van frustratie versterken, waardoor de tolerantie voor irritaties afneemt.
Ga naar Onzeker/Tekort aan zelfvertrouwenZiekten kunnen prikkelbaarheid veroorzaken door lichamelijk ongemak, zoals pijn of vermoeidheid, die het zenuwstelsel overbelasten. Ook kunnen bepaalde ziektes, zoals hormonale aandoeningen of infecties, de hormonale balans verstoren, wat invloed heeft op de stemming. Bovendien kan medicatie voor ziekten bijwerkingen hebben die de gevoeligheid voor stress verhogen, waardoor irritatie toeneemt.
Perfectionisme kan prikkelbaarheid veroorzaken doordat de hoge verwachtingen die iemand van zichzelf heeft, leiden tot constante druk en stress. Dit vergroot de frustratie wanneer dingen niet volgens plan verlopen, zelfs bij kleine tegenslagen. Het onvermogen om “goed genoeg” te accepteren kan de tolerantie voor irritaties sterk verminderen.
Ga naar PerfectionismeJe hebt trek in ander soort eten dan dat je normaal gewend bent.
Lees verderUw ervaring op deze site wordt verbeterd door het gebruik van cookies.