Wat is een geboortetrauma?
En waarom het belangrijk is om er nuchter naar te kijken
De geboorte van een kind wordt vaak gezien als iets magisch. Maar naast het wonder van nieuw leven, is een bevalling ook een ingrijpende lichamelijke én mentale gebeurtenis. Zowel voor de moeder als voor het kind. Soms loopt de bevalling anders dan verwacht. Wanneer de ervaring als extreem heftig, bedreigend of overweldigend wordt beleefd, kan er sprake zijn van een geboortetrauma.
Wat is een geboortetrauma precies?
Een geboortetrauma is een psychische verwonding die ontstaat door een nare of traumatische bevallingservaring. Het gaat hierbij niet om “aanstellen” of “het niet aankunnen”, maar om een diepgaande stressreactie van lichaam en geest op wat als een bedreigende situatie is ervaren.
Geboortetrauma komt vaker voor dan je misschien denkt. Ongeveer 10-20% van de vrouwen ervaart hun bevalling als traumatisch. Bij sommigen leidt dit tot klachten zoals:
Waardoor ontstaat een geboortetrauma?
Er is niet één duidelijke oorzaak. Wat voor de ene persoon als heftig wordt ervaren, is dat voor de ander misschien niet. Toch zijn er een aantal veelvoorkomende factoren:
Soms kan ook het verloop van de bevalling van het kind zelf (zoals zuurstoftekort of bevalcomplicaties) invloed hebben op de verwerking van de geboorte, ook bij de partner.
Wat kun je doen als je denkt dat je een geboortetrauma hebt?
Allereerst: je bent niet alleen. En je gevoel is legitiem.
Er zijn verschillende stappen die kunnen helpen:
Een geboortetrauma zegt niets over hoe “sterk” je bent als mens of ouder. Het zegt iets over hoe intens, kwetsbaar en impactvol een bevalling kan zijn. Door er open en nuchter over te praten, maken we ruimte voor herkenning, steun en herstel.
Want iedere ouder verdient het om zich gehoord, gezien en gesteund te voelen óók als de start anders liep dan gehoopt.
Geboortetrauma bij baby's – wat wordt ermee bedoeld?
In de complementaire zorg wordt onder geboortetrauma bij een baby verstaan: een vorm van fysieke of emotionele stress die de baby tijdens of vlak na de geboorte ervaart, en die mogelijk invloed heeft op de ontwikkeling, het gedrag of het lichaamsgevoel van het kind.
In de complementaire zorg (zoals osteopathie, craniosacraal therapie, haptonomie, integratieve babytherapie of pre- en perinatale psychologie) wordt er veel aandacht besteed aan geboorte-ervaringen van baby's. Hoewel dit onderwerp in de reguliere geneeskunde nog niet volledig erkend of onderzocht is, zijn er binnen de complementaire benadering interessante inzichten.
Het gaat dan bijvoorbeeld om:
Wat zijn mogelijke signalen van geboortestress bij baby's?
Therapeuten binnen deze visie noemen onder andere:
Deze signalen worden niet direct als “trauma” bestempeld, maar als mogelijk voortkomend uit spanning of onopgeloste stress.
Hoe wordt hiermee gewerkt?
In de complementaire zorg wordt geprobeerd om spanning of opgeslagen stress in het lichaam van de baby te helpen ontladen. Enkele veelgebruikte vormen:
Centraal hierin staat: het erkennen dat een baby een bewuste ervaring doormaakt tijdens de geboorte en dat die ervaring invloed kan hebben op de regulatie van het zenuwstelsel.
Wat zegt de wetenschap hierover?
De reguliere wetenschap erkent wél dat baby's stress kunnen ervaren tijdens de geboorte (bijv. via verhoogde cortisolwaarden). Ook wordt het belang van hechting en een veilige start onderbouwd: vroege stress zonder buffering (zoals huid-op-huidcontact of troost) kan de ontwikkeling van het zenuwstelsel beïnvloeden.
Maar termen als "geboortetrauma bij baby's" zijn binnen academische kringen controversieel. Er is nog beperkt objectief bewijs voor langdurige psychologische effecten van geboortecomplicaties bij een baby, los van medische schade.
Toch is er wél groeiende aandacht voor traumasensitieve zorg rondom geboorte waarbij men rekening houdt met de beleving van zowel moeder als kind, ook in het ziekenhuis.
Waarom is erkenning belangrijk?
Of je het nu trauma noemt of geboortestress: het uitgangspunt in de complementaire zorg is dat de ervaring van het kind ertoe doet. En dat aandacht, aanraking, rust en erkenning helend kunnen werken voor zowel het kind als de ouder.
Veel ouders voelen intuïtief dat hun baby onrustig is “sinds de bevalling”. Als zij hierin serieus genomen worden, kan dat al veel verlichting geven ongeacht of er een officiële diagnose volgt.
Tot slot
Niet elk huilmoment of scheef hoofdje is het gevolg van een trauma. En niet elke baby met een pittige start ontwikkelt problemen. Maar het is waardevol om te erkennen dat geboorte een indrukwekkende gebeurtenis is ook voor de allerkleinsten.
Complementaire zorg biedt hierin een aanvulling, met ruimte voor lichaamstaal, aandacht en verbinding. Mits zorgvuldig en respectvol toegepast, kan dat een waardevolle laag toevoegen aan de reguliere zorg.
Uw ervaring op deze site wordt verbeterd door het gebruik van cookies.
