Coachen met de hond als Co-coach/ AAI

In principe wordt coaching niet vergoed. Echter in geval een a. registratie van de counselor/coach bij het NFG van een aanvullende verzekering van de cliënt, zou de cliënt evt. kunnen kijken of (een deel van) de sessies als “psychosociale hulpverlening” kunnen worden gedeclareerd bij de zorgverzekering. Coaches met hond in de sfeer van ‘Jeugd-/gezinshulpverlening’ kunnen wellicht via een PGB van de gemeente worden bekostigd.

Zie Independer Vergoeding alternatieve geneeswijzen 2024 Link

Ja. Coachen met een hond kan voor alle doelgroepen worden ingezet. En met een coach die is aangesloten bij het  “AAI (Animal Assisted Interventions)-Kwaliteitsregister”, ofwel het AKR, worden het welzijn en de veiligheid, voor zowel de cliënt, de coach als de hond gewaarborgd.

Dat wisselt net als andere vormen van coaching per vraagstelling. Coachen met de hond kan op vele gebieden worden ingezet. Er kan gewerkt worden met kinderen met verschillende diagnoses (bijv. Autisme en AD(h)D), maar ook bij weerbaarheidstraining en hulp bij faalangst. Ook hulp bij angst voor honden wordt met regelmaat geboden. De mogelijkheden zijn zeer breed. Dit geldt eveneens voor coaching met de hond bij volwassenen. 

Zowel in de sfeer van hulpverlening, als wel in zakelijke coaching worden honden ingezet als “spiegel” om mee te werken. Het idee -in het algemeen- is dat de coach het proces begeleidt en bewaakt. De coach grijpt de interactie tussen de hond en de cliënt aan om terug te koppelen aan de cliënt, om hem of haar zo meer inzicht te geven in de eigen persoon en situatie.

De coach laat in de sessies veelal de cliënt iets ondernemen met de hond of soms meerdere honden. Elke hond heeft een eigen karakter en eigen gedragingen. De goed opgeleide coach is veelal in staat zijn/haar hond te ‘lezen’ en een inschatting te maken wat de hond met zijn gedrag ‘duidelijk wil maken’. Het gedrag van de hond wordt door de coach zo objectief mogelijk ‘teruggegeven’ aan de cliënt als feedback. De cliënt kan dan evt. experimenteren met ander gedrag. Er ontstaat aldus een (doorlopende) interactie tussen mens en dier. De manieren waarop beiden op elkaar reageren worden zo aangegrepen om inzichten mee te verkrijgen.

De sessies kunnen sterk variëren in tijd. Afhankelijk van wat zich voordoet in de sessie om een inzicht of opheldering te krijgen die naar tevredenheid is voor de cliënt. In de praktijk zo’n 45 minuten tot anderhalf uur. En uiteraard moet er rekening gehouden worden met het welzijn van de hond. De coach houdt in de gaten wanneer zijn of haar hond rust nodig heeft of (teveel) stress opbouwt. De coach kan er sowieso altijd voor kiezen om de hond rustig apart te leggen en -indien gewenst- zonder hond verder te coachen.

Het traject begint bijna altijd met een intake, waarin de coach en cliënt samen (kort) gaan bekijken welke problematiek er speelt en een inschat-ting maken of ze dit samen kunnen en willen gaan aanpakken (er moet immers ook een goed gevoel/een ‘klik’ zijn tussen beiden).

 De eerste echte sessie is bijvoorbeeld de kennismaking met de hond en (meer) inzicht verkrijgen in de concrete hulpvraag. De sessie(s) daarna kunnen er doel(en) worden gedefinieerd en worden evt. hulpbronnen en hindernissen inzichtelijk gemaakt. In de sessies daarop gaat de cliënt uiteindelijk aan de slag met het voorgenomen experimenteren met (gedrags-) veranderingen. Afhankelijk van hoeveel tijd daarvoor nodig is, zijn er voorts sessies met terugkoppeling. Er ontstaan vervolgens eventuele nieuw verkregen inzichten en doelen, om wederom mee te experimenteren en terug te koppelen. Deze cyclus kan uiteraard worden herhaald zolang als dat nodig is. Indien de cliënt en coach tot de conclusie komen dat de hulpvraag naar tevredenheid is beantwoord/verholpen, kan men overgaan op een afsluiting van het traject. 

Er zouden in principe geen bijzondere bijwerkingen moeten zijn door het werken met de hond erbij, behalve dat praten over jezelf en je problemen tot emotionele reacties en vermoeidheid zouden kunnen leiden. Zelfinzicht, ontspanning en opluchting zijn daarentegen (in veel soorten coaching) dan weer de positieve opbrengsten. In het werken met de hond (en andere dieren) zijn er bovendien vaak extra winsten te behalen door het dikwijls omlaag gaande niveau van het stresshormoon (cortisol) en de grotere aanmaak van het gelukshormoon (oxytocine) bij de cliënt.

Mensen die niet van honden houden of niet open staan voor het idee van “dier-ondersteunde interventies”

Geen contra-indicaties bekend. Echter mensen die niet van honden houden of niet open staan voor het idee van “dier-ondersteunde interventies”, zullen hier wellicht minder tot geen baat bij hebben en er minder bevrediging uit halen. Aan de andere kant (is in een studie al gebleken) kan het misschien -paradoxaal genoeg- door deze groep weer als een verrassende invalshoek worden ervaren en zo toch een mooi effect opleveren.

Patient benefit of dog-assisted interventions in health care: a systematic review Link

Dieren en kwetsbare jeugd: innovatieve interventies wanneer woorden niet werken Link

The effects of Animal Assisted Therapy on autonomic and endocrine activity in adults with autism spectrum disorder Link

Net als bij andere vormen van coaching, worden ook bij coachen met de hond bepaalde oefeningen ingezet, om de cliënt uit te dagen tot meer zelfinzicht. Bij deze oefeningen kunnen ook allerlei spelmaterialen en ‘hulpstukken’ worden ingezet. Omdat coachen met de hond veel in de natuur plaatsvindt, kan deze ook een mooie rol spelen als decor en instrument om mee te oefenen en te verbinden.

Niet in het bijzonder. Uiteraard gaat een cliënt aan de slag met zijn of haar inzichten na de sessies en experimenteren met alternatieve gedragingen waar nodig. Ook zullen cliënten veelal gestimuleerd worden meer bij het eigen gevoel/lichaam te komen, teneinde een zo optimaal mogelijke verbinding met de natuur en de hond te kunnen krijgen.

 Mindfulness trainingen, Haptonomie, Yoga

Alle vormen van zorg waarmee coaching goed samengaat of aan vooraf kan gaan. Denkende aan bijvoorbeeld als voor-of na-traject van andere vormen van psychosociale hulpverlening/therapie.

Vanuit het aspect van dierenwelzijn en ten behoeve van de veiligheid van “dier-ondersteunde interventies”, is er sinds 2020 in Nederland een “AAI (Animal Assisted Interventions)-Kwaliteitsregister”, AKR, dat is opgezet voor allerlei soorten hulpverleners en bezoekers die met dieren werken. Deze professionals hebben naast hun beroepsopleiding op HBO of academisch niveau een opleiding gevolgd over het welzijn en gedrag van dieren en hoe hiermee samen te werken. Je bent als cliënt zodoende verzekerd van een hulpverlener, die zowel met cliënt als dier zorgvuldig omgaat! Deze hulpverleners staan ingeschreven op www.aairegister.nl. Het AKR is op initiatief van AAIZOO (Stichting “Animal Assisted Interventions in Zorg, Onderzoek en Onderwijs”) en IVA (“Stichting Instituut voor Antrozoölogie”) tot stand gekomen. 

Ook de erkende opleidingen en (bijscholings-)cursussen op het gebied van Dog Assisted Coaching vindt men terug in dit AKR register. Deze opleidingen zijn langs de lat gelegd van de ISAAT/ESAAT (“International Society for Animal Assisted Therapy/European Society for Animal Assisted Therapy”) kwaliteitsrichtlijnen en daarmee erkend als kwalitatief goede opleiding voor het werken met dieren. In de “scholingsagenda” van de site wordt er per opleiding(sinstelling) of cursus aangegeven of deze al dan niet aan de gestelde eisen voldoet.